मनातील आळसाला आग लावा... तरच प्रकाशमान व्हाल..!!

जीवनाच्या विशाल प्रांगणात प्रत्येक मनुष्य एका ज्योतीप्रमाणे असतो. काही जन्मताच तेजस्वी असतात, तर काहींना स्वतःच्या तेजाची वात पेटवावी लागते. पण अनेकदा, आपल्या अंतरंगातील एक अदृश्य शत्रू या ज्योतीला मंदावतो, तिच्या प्रकाशाला झाकोळतो. 

हा शत्रू म्हणजे आळस..!😱

हा केवळ शारीरिक निष्क्रियतेचा भाव नाही, तर तो विचारांची मरगळ आहे, स्वप्नांवर टाकलेले थंड पाणी आहे आणि ध्येयांकडे जाणाऱ्या पावलांना बांधणारी अदृश्य बेडी आहे. 

म्हणूनच म्हटले आहे, "मनातील आळसाला आग लावा... तरच प्रकाशमान व्हाल..!!"

आळस हा एका हळूवारपणे पसरणाऱ्या धुक्यासारखा आहे. 

तो आपल्या विचारांना घेरतो, उत्साहाला शांत करतो आणि कृतीच्या दिशेने उचलणाऱ्या पावलांना जडत्व देतो. सुरुवातीला तो केवळ एक तात्पुरता विश्राम वाटतो, एक हवीहवीशी सुस्ती वाटते. पण हळूहळू तो आपल्या सवयींचा भाग बनतो आणि आपल्या क्षमतांना कुंठित करतो. ज्या मनात नवनवीन कल्पनांची फुलं उमलण्याची शक्यता असते, तिथे तो निष्क्रियेतेचे तण वाढवतो. ज्या डोळ्यांमध्ये भविष्याची स्वप्ने नाचत असतात, ते झापडलेले राहतात. आणि ज्या हातांमध्ये कर्तृत्वाची ताकद असते, ते निष्क्रिय होऊन जातात.

हा आळस केवळ वेळेचा आणि ऊर्जेचा अपव्यय करत नाही, तर तो आपल्या आत्मविश्वासालाही पोखरतो. 

एखादे काम वेळेवर न केल्याने निर्माण होणारा अपराधी भाव, ध्येयांपासून दूर राहिल्याची निराशा आणि स्वतःच्या क्षमतेवरचा कमी होत जाणारा विश्वास – हे सारे आळसाचे दुष्परिणाम आहेत. तो आपल्याला एका काल्पनिक सुरक्षिततेच्या कोषात बंद करतो, जिथे कोणतीही नवीन आव्हानं नसतात, कोणतीही धडपड नसते आणि त्यामुळे कोणतीही प्रगती नसते. ही सुरक्षितता क्षणिक सुखाची असली तरी, दीर्घकाळात ती आपल्या आत्म्याला निष्तेज आणि असमाधानी बनवते.

परंतु जीवनाची खरी सुंदरता या निष्क्रियतेत नाही, तर ती धडपडीत आहे, संघर्षात आहे आणि आपल्यातील सुप्त क्षमतांना जागृत करण्यात आहे. ज्याप्रमाणे अंधाराला हरवण्यासाठी प्रकाशाची एक छोटीशी ठीणगी पुरेसी असते, त्याचप्रमाणे आपल्या मनातील आळसाच्या साम्राज्याला उद्ध्वस्त करण्यासाठी एका तीव्र इच्छाशक्तीची ज्योत पुरेशी आहे. 

ही ज्योत म्हणजे आपल्या ध्येयांवरील निस्सीम श्रद्धा, आपल्या स्वप्नांना साकार करण्याची तीव्र तळमळ आणि आपल्या प्रयत्नांवरचा अटूट विश्वास आहे.

या आळसाला आग लावणे म्हणजे काय? 

ते म्हणजे आपल्या कम्फर्ट झोनमधून बाहेर पडणे. ते म्हणजे ज्या गोष्टी आपल्याला सोप्या आणि सुरक्षित वाटतात, त्यांच्या पलीकडे जाऊन नवीन आव्हानांचा स्वीकार करणे. ते म्हणजे आपल्या भीतीवर आणि शंकांवर मात करून कृतीच्या दिशेने पहिले पाऊल उचलणे. ही आग म्हणजे आपल्या निष्क्रिय विचारांना झटकून टाकून सकारात्मक आणि ऊर्जावान विचारांना जन्म देणे. ही आग म्हणजे आपल्या स्वप्नांना केवळ मनात न ठेवता, त्यांना प्रत्यक्षात उतरवण्यासाठी कठोर परिश्रम करण्याची तयारी दर्शवणे.

ज्याप्रमाणे एखादं फुलपाखरू आपल्या कोषाचे बंधन तोडून रंगीबेरंगी जगात विहार करते, त्याचप्रमाणे आपल्यालाही आपल्या आळसाच्या बंधनांना तोडावे लागेल. ज्याप्रमाणे एखादी नदी आपल्या मार्गातील सर्व अडथळे पार करून सागराला मिळते, त्याचप्रमाणे आपल्यालाही आपल्या ध्येयाच्या मार्गातील सर्व अडचणींवर मात करावी लागेल. ही आग आपल्याला नवी ऊर्जा देईल, नवीन दिशा दाखवेल आणि आपल्यातील क्षमतांना पूर्णपणे विकसित करण्याची प्रेरणा देईल.

आळसाला आग लावल्यावर काय मिळते..? 

मिळते तेज..! मिळते प्रकाश..! 

ज्याप्रमाणे तपश्चर्येतून साधकाला आत्मज्ञान प्राप्त होते, त्याचप्रमाणे प्रयत्नांच्या अग्नीत स्वतःला झोकून दिल्यावर आपल्याला यश आणि समाधान मिळते. आपले व्यक्तिमत्व अधिक तेजस्वी बनते, आपल्या ज्ञानात आणि अनुभवात भर पडते आणि आपल्या अस्तित्वाची खरी ओळख होते. 

आपण केवळ स्वतःसाठीचं नव्हे, तर इतरांसाठीही प्रेरणास्रोत बनतो. आपल्या कार्याचा प्रकाश दूरवर पसरतो आणि अनेक निराश जीवांना नवी उमेद देतो.

कल्पना करा, एक दिवा अंधारात शांतपणे उभा आहे. त्याच्यात तेल आहे, वात आहे, पण त्याला कोणी पेटवत नाही. तो अंधारातच विलीन होऊन जातो. पण जेव्हा कोणीतरी त्याला पेटवतो, तेव्हा तो स्वतःही प्रकाशतो आणि आजूबाजूच्या अंधारालाही दूर करतो.

आपले मनही तसेच आहे. आपल्यात अनंत क्षमता आहेत, प्रतिभा आहे, पण आळसाच्या अंधारामुळे ते झाकलेले आहेत. जेव्हा आपण आपल्यातील आळसाला प्रयत्नांच्या अग्नीने पेटवतो, तेव्हा आपल्यातील तेज बाहेर पडते आणि आपले जीवन प्रकाशमय होते.

म्हणून मित्रांनो, उठून उभे राहा..!  

आपल्या मनातील सुस्तीला झटकून टाका..! 

आपल्या स्वप्नांना वास्तवात बदलण्यासाठी कठोर परिश्रम करा!

आपल्यातील आळसाला आगीच्या हवाली करा आणि आपल्या जीवनाला तेजाने आणि यशाने उजळून टाका! लक्षात ठेवा, जोपर्यंत आपण आपल्या अंतरंगातील आळसाला संपवत नाही, तोपर्यंत आपण खऱ्या अर्थाने प्रकाशमान होऊ शकत नाही.

तर चला, आजच या आळसाला आव्हान देऊया आणि एका तेजस्वी भविष्याची निर्मिती करूया..!

धन्यवाद मित्रांनो..! 

लेख आवडला असेल, तर आपल्या प्रियजनांसोबत नक्कीच शेअर करा.

सकारात्मक विचार शेअर करणे हीच मानसिक आणि सामाजिक शक्ती वाढवण्याची सर्वात मोठी ताकद आहे. जेव्हा आपण प्रेरणादायक विचार इतरांसोबत वाटतो, तेव्हा ती ऊर्जा द्विगुणित होते आणि आपले जीवन अधिक सकारात्मक आणि समृद्ध बनते. त्यामुळे, चांगल्या गोष्टी शेअर करत राहा आणि एकमेकांना पुढे जाण्यास प्रेरित करा मित्रांनो..!

-विचार संकलन आणि संपादन.. ✍️

-एक पुस्तकप्रेमी आणि समाजमाध्यमकार..

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख 

The Spirit of Zindagi Foundation 

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

https://www.vidhyarthimitra.com